بررسی ابعاد توصیف در مرزبان نامه

چکیده: در مرزبان نامه توصیف نقش بسیار مهمی را ایفا می کند؛ معمولاً نویسنده موصوف را با مضامین شاعرانه وصف می کند و معانی وصفی به مضامین شعری بدل می گردد و با استفاده از تمثیلات، استعارات، کنایات، تشبیهات و دیگر صنایع، رشته سخن را از مسیر طبیعی خود منحرف ساخته و با تناسبی به معانی وصفی می کشاند. انواع توصیفات به کار رفته در این اثر شامل: توصیف گسترده که در مقابل آن توصیف فشرده وجود دارد، توصیف علمی که در مقابل آن توصیف ادبی – هنری قرار دارد و توصیف درونی که در مقابل آن توصیف بیرونی وجود دارد. در این اثر بسامد توصیفات فشرده و گسترده از انواع دیگر توصیف بیشتر است که به منظور تأکید بر جزئیات معنی دار و دارای اهمیت، ایجاد کشش در داستان، ایجاد ترس و هراس یا شوق در خواننده، نشان دادن محیط وقوع حوادث و ایجاد فضا در داستان به کار رفته اند. این توصیفات اهدافی را نیز دنبال می کنند. گاه به قصد اغراق و غلو و مبالغه یا نشان دادن زشت نمایی یا زیباسازی پدیده ها و عناصر و اشخاص داستان مورد توجه نویسنده قرار گرفته اند. کلید واژه : مرزبان نامه، توصیف، انواع توصیف، علمی، گسترده، فشرده.